Επιχειρηματικά πάρκα και βιώσιμη ανάπτυξη

Άρθρο του κ. Νικόλαου Κουδούνη (*) & του κ. Πάνου Λώλου (**),  στην “Καθημερινή της Κυριακής” της 22ης Σεπτεμβρίου 2019

Με την ψήφιση του νόμου 4605/2019, ο οποίος τροποποίησε και συμπλήρωσε τον νόμο 3982/2011, η άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση Οινοφύτων χαρακτηρίστηκε περιοχή που χρήζει περιβαλλοντικής και λειτουργικής εξυγίανσης. Στην οριοθετούμενη –με βάση τις προβλεπόμενες από τον νόμο συντεταγμένες– περιοχή θα δημιουργηθεί Επιχειρηματικό Πάρκο Εξυγίανσης για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών, πολεοδομικών, λειτουργικών και λοιπών ζητημάτων που υφίστανται εδώ και δεκαετίες.

Στην περιοχή Οινοφύτων – Σχηματαρίου δραστηριοποιούνται πάνω από 250 επιχειρήσεις όλων των μεγεθών και κλάδων, ενώ πραγματοποιείται άνω του 80% της βιομηχανικής παραγωγής της Στερεάς Ελλάδας και του 35% της συνολικής βιομηχανικής παραγωγής της χώρας μας. Η διαχρονική έλλειψη σαφούς θεσμικού πλαισίου λειτουργίας και υποδομών κατάλληλων να υποστηρίξουν τέτοιας ευρείας κλίμακας μεταποιητική δραστηριότητα δεν αποτέλεσε απλώς τροχοπέδη για τη βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής αλλά και αιτία πολλαπλών προβλημάτων με επιπτώσεις στην τοπική κοινωνία και στις επιχειρήσεις που προσφέρουν θέσεις εργασίας στη συντριπτική πλειονότητα του τοπικού πληθυσμού.

Η πρωτοβουλία για τη μετατροπή της άτυπης βιομηχανικής συγκέντρωσης σε Επιχειρηματικό Πάρκο, και πολύ περισσότερο η νομοθέτησή της, υπήρξε πρότυπο αποτελεσματικής συνεργασίας μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, προωθήθηκε αποφασιστικά από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος και στηρίχθηκε από τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Στερεάς Ελλάδας (ΣΒΣΕ), τον Δήμο Τανάγρας, το Επιμελητήριο Βοιωτίας και την ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ Α.Ε., η οποία συνεισέφερε με την τεχνογνωσία της, δεδομένου ότι είναι ο πλέον εξειδικευμένος φορέας σχεδιασμού, ανάπτυξης και διαχείρισης βιομηχανικών περιοχών στην χώρα μας. Ο ΣΒΣΕ, ως ο κατεξοχήν φορέας εκπροσώπησης των βιομηχανιών της Περιφέρειας με μέλη επιχειρήσεις που επιτυγχάνουν το 15% των εξαγωγών της χώρας και διαμορφώνουν το 3% του ΑΕΠ, ανέδειξε συστηματικά και τεκμηριωμένα στο παρελθόν την ανάγκη παρέμβασης στην περιοχή και με τον κατάλληλο συντονισμό, επέτυχε από κοινού με τους άλλους φορείς, την προώθηση προς την κυβέρνηση της πρότασης να υπάρξει νομοθετική βάση για την υλοποίηση ενός έργου που απαιτεί στήριξη από πλευράς χρηματοδότησης και υποδομών. Παράλληλα, επεσήμανε έγκαιρα και ανέδειξε τα πολλαπλά οφέλη που προκύπτουν για μια επιχείρηση εγκατεστημένη εντός του Επιχειρηματικού Πάρκου.

Ειδικότερα, η θεσμοθέτηση συγκεκριμένων χρήσεων γης αποκλείει την περίπτωση προβλημάτων χωροταξικής ή πολεοδομικής φύσεως κατά τη λειτουργία των επιχειρήσεων ή κατά τη διαδικασία επέκτασής τους. Οι επιχειρήσεις θα εξυπηρετούνται από έργα υποδομής όπως δίκτυα οδοποιίας, ύδρευσης, όμβριων υδάτων, κατεργασίας υγρών αποβλήτων, άρδευσης και ηλεκτροφωτισμού ικανών να αντεπεξέλθουν ακόμη και σε εξειδικευμένες ανάγκες, ενώ το κόστος λειτουργίας τους αναμένεται να μειωθεί λόγω των οικονομιών κλίμακας που σταδιακά θα προκύψουν. Τα έργα που σχετίζονται με τις εξωτερικές υποδομές του Πάρκου τίθενται κατά προτεραιότητα στα προγράμματα του Δημοσίου και των φορέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης στους οποίους εμπίπτουν. Παράλληλα, προβλέπεται βελτιωμένος, σε σχέση με τους ευρύτερα ισχύοντες, συντελεστής δόμησης για τις βιομηχανικές αλλά και τις λοιπές χρήσεις, ενώ υφίστανται ειδικές διατάξεις για την ανέγερση υψηλών βιομηχανικών εγκαταστάσεων και συναρμολογούμενων δεξαμενών υγρών καυσίμων. Επιπρόσθετα, οι εγκατεστημένες επιχειρήσεις έχουν την επιλογή να αξιοποιούν τη δυνατότητα μεταφοράς συντελεστή δόμησης εντός του Επιχειρηματικού Πάρκου. Ιδιαίτερης σημασίας είναι η μέριμνα για την περιβαλλοντική αδειοδότηση των εγκατεστημένων βιομηχανικών και βιοτεχνικών μονάδων από την προσφάτως συσταθείσα Εταιρεία Ανάπτυξης και Εξυγίανσης του Πάρκου (ΕΑΝΕΠ) ή από την Εταιρεία Διαχείρισης του Επιχειρηματικού Πάρκου (ΕΔΕΠ) που είναι υπό σύσταση, καίτοι εξαιρείται η διαδικασία δημοσιοποίησης της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και η απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, για τις οποίες ισχύουν οι γενικότερες διατάξεις.

Πέραν των εγκατεστημένων στο Πάρκο επιχειρήσεων και οι γειτνιάζουσες με αυτό μπορούν να επωφεληθούν από τις προβλέψεις του νόμου και την υποστήριξη που θα μπορούν να παράσχουν οι ΕΑΝΕΠ και ΕΔΕΠ αντίστοιχα, δεδομένου ότι θα υπάρχει η δυνατότητα χρήσεως των υποδομών όπως η Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας για τα κατάλληλα προ-επεξεργασμένα υγρά απόβλητα, κάτι που θα συμβάλει σημαντικά στην περιβαλλοντική αναβάθμιση της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας.

Ο συντονισμός για την υλοποίηση του Επιχειρηματικού Πάρκου δεν είναι μονοσήμαντος και δεν βασίζεται αποκλειστικά σε κριτήρια άρσεως των εμποδίων για την επιχειρηματικότητα. Η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί σημαντική προϋπόθεση της λειτουργίας των σύγχρονων βιομηχανικών και βιοτεχνικών επιχειρήσεων και ο ΣΒΣΕ ανέλαβε προς τούτο σημαντικές πρωτοβουλίες για την εξυγίανση και οργάνωση της περιοχής, ενώ προέβη σε πλήθος συνεργασιών με σκοπό τη διαμόρφωση ενός νέου μοντέλου χωρικής επένδυσης συμβατού με τις πλέον σύγχρονες απαιτήσεις. Ακόμη, ο ΣΒΣΕ διευρύνθηκε πρόσφατα και συγκρότησε ομάδες εργασίας προκειμένου να ανταποκριθούν στις περαιτέρω απαιτήσεις που προκύπτουν για τις επιχειρήσεις της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και στην ανάγκη να προωθηθούν έργα που θα αναβαθμίσουν την περιοχή, προσφέροντας νέες προοπτικές στους κατοίκους και στις επιχειρήσεις όπως, η επέκταση του σιδηροδρομικού δικτύου και η κατασκευή εμπορικού λιμένος στη Χαλκίδα.

Τα επιχειρηματικά πάρκα δεν αποσκοπούν μόνο στην αυτονόητη ανάγκη ορθολογικής ανάπτυξης μιας περιοχής ούτε και στην ύπαρξη διευκολύνσεων για την απρόσκοπτη επιχειρηματική δραστηριότητα. Η ύπαρξή τους και ακόμη περισσότερο, η έμπρακτη στήριξή τους από φορείς και επιχειρήσεις, αναδεικνύει τη δυνατότητα αρμονικής συμβίωσης των τοπικών κοινωνιών με τις επιχειρήσεις εντός των κανονιστικών πλαισίων που θέτει μια σύγχρονη κεντρική διοίκηση η οποία αντιλαμβάνεται τις πολυποίκιλες σύγχρονες απαιτήσεις, προωθώντας ταυτόχρονα τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η πύκνωση της συμμετοχής των ενδιαφερομένων στους φορείς ή τις επιχειρήσεις που προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη, όπως ο ΣΒΣΕ, οι εταιρείες ανάπτυξης (ΕΑΝΕΠ) και διαχείρισης (ΕΔΕΠ) των επιχειρηματικών πάρκων, είναι δείγμα έμπρακτου ενδιαφέροντος για την εμπέδωσή της.

* Ο κ. Νικόλαος Κουδούνης είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Στερεάς Ελλάδας. ** Ο κ. Πάνος Λώλος είναι Β΄ αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Στερεάς Ελλάδας.

(*) Ο κ. Νικόλαος Κουδούνης είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Στερεάς Ελλάδα

(**) Ο κ. Πάνος Λώλος είναι Β΄ αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Στερεάς Ελλάδας

– Άρθρο στην ιστοσελίδα της “Καθημερινής”